Je kunt het maar één keer doen

Beschrijving

Vroeg of laat krijgen we er allemaal mee te maken: het overlijden van dierbaren en ons eigen afscheid. Die manier waarop mensen overlijden heeft vaak grote impact op de rouwverwerking van de nabestaanden en op het stervensproces zelf. Een overlijden na een ziekbed waarbij de zieke heeft geaccepteerd dat het einde nadert, waarbij nog fijne gesprekken en afscheid mogelijk zijn, laat heel andere herinneringen na dan het afscheid van iemand die zich tot het einde toe heeft verzet tegen de dood. En met die herinneringen moeten je geliefden verder.

Angst en woede

In dit boek interviewt Van Beukering familie en vrienden van bekende Nederlanders over hun ervaring met het overlijden van hun geliefde.
Pijnlijk duidelijk wordt hoe groot de wonden zijn die in de laatste levensfase opgelopen kunnen worden door angst, ontkenning, of woede van de stervende. Daarnaast komen de eigen, heel verschillende, ervaringen van de schrijfster met het overlijden van haar vader en moeder aan bod. Ook onderzoekt Van Beukering hoe deskundigen, zoals artsen, hospicemedewerkers, psychologen en filosofen, naar het stervensproces kijken en welke adviezen er zijn voor stervenden en voor de betrokkenen in hun omgeving.

Losse eindjes

Een praktisch advies is om in de gesprekken op je sterfbed vier zaken aan bod te laten komen: Het spijt me, Ik vergeef je, Ik dank je, Ik houd van je. Zorg dat er geen losse eindjes zijn. Een belangrijk boek om te lezen, en een steun in de rug om dit onderwerp bespreekbaar te maken. We weten allemaal dat de dood ons pad gaat kruisen, het zou fijn zijn om hier beter voor toegerust te zijn. Van Beukering: ‘Zoals ik niet slordig wil leven, wil ik ook niet slordig sterven.’

Manon Bruins-Maathuis