De geneeskracht van de Paardenbloem

In mijn jeugd speurde ik de omgeving altijd af naar de mooiste en sappigste paardenbloemen voor mijn konijnen. Nu doe ik dat nog steeds, maar dan voor onszelf. Er zijn steeds minder bittere voedingsmiddelen in ons eetpatroon. Veel groentes zijn zelfs zo veredeld dat ze veel minder bitter zijn. En toch….bittere stoffen zijn van onmiskenbaar groot belang om ons spijsverteringsvuurtje brandend te houden. Paardenbloem wakkert vooral het vuurtje van je lever/gal systeem aan. Sla je slag in de gratis supermarkt van Moeder Natuur om dit pareltje regelmatig te verzamelen. In zachte winters is ie zelfs het hele jaar te verzamelen.

Tekst: Rineke Dijkinga

De lange medicinale geschiedenis van de paardenbloem

Een oud Arabisch spreekwoord is: “Niet wat je eet maar wat je verteert, komt je ten goede”. Ook oude geneesheren onderwezen dat alle ziektes hun oorsprong in de darm en spijsvertering hadden. Om eten überhaupt te kunnen verteren moet:

• het verteerbaar zijn (vooral onbewerkt, vers en gezond bereid voedsel is verteerbaar)
• de spijsverteringscapaciteit in je lijf op orde zijn. Daar heb je gezonde darmen maar ook liters spijsverteringssappen voor nodig: speeksel, maag-, alvleesklier-, gal en darmsappen. Wist je dat oude geneesheren zelfs klachten als woede, boosheid, humeurigheid en een opvliegend gedrag aan een verstoorde werking van de spijsvertering (vooral de gal) toedichtten? Ook de traditionele Chinese geneeskunde wijst bij heel veel klachten wat betreft stemming naar de lever en galwerking.

Beide zijn bij veel mensen een aandachtspunt. Bijvoorbeeld door het Westerse voedingspatroon met veel bewerkt, vezelarm voedsel dat tot een disbalans in onze darmen kan zorgen. Maar ook door het hoge stressniveau dat veel mensen ervaren. Onze spijsvertering wordt aangestuurd door ons zogenaamde parasympatische zenuwstelsel (rust, reparatie, herstel, slaap, spijsvertering). In tijden van chronische stress wordt dit zenuwstelsel vaak overruled door het sympathische zenuwstelsel (actie, alertheid, beweging) En zo kan dit flink ten koste gaan van onze spijsverteringscapaciteit.

Paardenbloem vanuit de oude geneesheren bekeken

• Het is van oudsher bekend om zijn reinigende werking op lever, nieren en blaas. Daarom werd het in het voorjaar aanbevolen voor de voorjaarsreiniging.
• In vroegere tijden ging men er ook van uit dat een bepaald kruid bij een bepaald type mens paste. Zo zou de Paardenbloem vooral geschikt zijn voor mensen die ogenschijnlijk veel sterker lijken dan ze in werkelijkheid zijn. Dat put hen en hun spijsvertering uiteindelijk uit.
• Zo werd Paardenbloem in vroegere tijden daarom ingezet bij:
  • vermoeidheid, uitputting
  • lever en galproblemen, galstenen, obstipatie, verhoogd cholesterol
  • diabetes
  • vochtafdrijving, nierstenen

Wat moderne onderzoeken zeggen over de geneeskracht van Paardenbloem

• Met stip op 1 staat de werking als bitterstof: alle bitterstoffen stimuleren de aanmaak van spijsverteringsappen vanuit maag, lever en pancreas. Vooral de werking op de galaanmaak wordt veelvuldig genoemd. Bij alle klachten die een link hebben met de gal (te weinig aanmaak, ontsteking van de galwegen, galstenen) wordt Paardenbloem dan ook genoemd.
• Het bevat inuline. Een prachtige vezelbron voor vooral onze Bifidobacterien. Zo bevat het zelfs meer vezels dan sla of spinazie! De inuline heeft bovendien een bloedsuikerspiegel/insuline regulerende werking.
• Het bevat choline. Een belangrijke stof voor de aanmaak van onze neurotransmitter acetylcholine: een van de belangrijkste neurotransmitters van ons parasympatische zenuwstelsel. Zie het plaatje hieronder welke klachten er kunnen ontstaan door verstoringen in de acetylcholine balans. Overigens zijn ei/eidooier, lever en bijvoorbeeld Shiitakes veel rijker aan choline dan paardenbloemblad. Maar het is toch weer mooi meegenomen.

Paardenbloem in eten/gebruiken?

Je kunt het op heel veel manieren toevoegen aan je eten. Mijn favorieten zijn:

• Jonge malse blaadjes over een salade snipperen/ of door een stamppot mengen. Het is voor mij een prachtige vervanger van rucola die momenteel best duur is in de supermarkt.
• Het jonge blad drogen en aan een reinigende thee toevoegen
• De wortels wassen, heel fijnsnijden en drogen. Een eetlepel aan eigengebakken brood toevoegen.

  

Zeewierwrap met paardenbloemblaadjes   Stamppot groene blaadjes

 

Lees het uitgebreide verhaal over paardenbloem en de toepassingen verder via deze link.

 

Rineke