Mentale gezondheid
Mentale gezondheid
Als je mentaal gezond bent, geeft dat je kracht. Het ondersteunt je bij alles wat op je pad komt in het leven. Je mentaal gezond voelen, is belangrijk maar niet vanzelfsprekend. Steeds vaker kampen mensen met mentale klachten. Scholieren en studenten hebben in groten getale last van angstgevoelens en depressie, meer dan een miljoen werknemers hebben burn-outklachten en steeds meer kinderen krijgen de diagnose ADHD. Dementie wordt wereldwijd beschouwd als de grootste uitdaging voor de gezondheidszorg in de 21e eeuw en veel ouderen voelen zich eenzaam en somber.
Tekst: Lilian Peters
‘Gezondheid is het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren in het licht van sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.’
Machteld Huber
Wat is mentale gezondheid?
Vanuit een holistisch visie is mentale gezondheid niet los te zien van gezondheid in het algemeen. ‘Gezondheid is het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren in het licht van sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.’ In deze definitie van de Nederlandse onderzoeker Machteld Huber vormt iemands fysieke, mentale en sociale staat één geheel. Niet ziekte is bepalend voor iemands gezondheid, maar de manier waarop iemand functioneert, en de mate waarin iemand kwaliteit van leven ervaart. Gezondheid in het algemeen heeft een nauwe relatie met mentale gezondheid: het vermogen om met het leven om te gaan, waarbij de eigen veerkracht een belangrijke rol speelt.
Huber, die grondlegger is van het concept positieve gezondheid (1), formuleerde deze definitie van gezondheid in 2011 op basis van gesprekken met patiënten en met professionals uit de zorg. Ze onderscheidt zes dimensies om het gezondheidswelzijn te meten. Maar liefst drie daarvan hebben direct of indirect te maken met ons mentaal welbevinden: mentale gezondheid, spirituele gezondheid (zingeving) en kwaliteit van leven.
Mentale ongezondheid
Wat verstaan we precies onder mentale ongezondheid? Uitgaande van de definitie van Machteld Huber spreken we van mentale ongezondheid op het moment dat iemand zijn veerkracht kwijt is, geen zingeving ervaart en het gevoel heeft dat hij de regie over zijn leven kwijt is. Mentale ongezondheid gaat vaak samen met gevoelens van angst en depressie.
Ondanks dat men al tientallen jaren onderzoek doet, is voor mentale aandoeningen nog altijd geen biomedische oorzaak gevonden. Met andere woorden: hoewel mentale klachten vaak met medicatie behandeld wordt die werkt op de hersenstofwisseling, is niet bewezen dat de oorzaak ook daadwerkelijk in ons brein te vinden is.
Er kunnen allerlei redenen zijn waarom iemands mentale gezondheid verzwakt is. Vaak is het een combinatie van psychische en maatschappelijke problemen die uitmonden in mentale problemen: maatschappelijke stress, dat wat iemand meemaakt in het leven (traumatische ervaringen, ziekte, verlies), maar ook genetische invloeden en persoonlijke eigenschappen zijn van invloed op het ontstaan van mentale problemen.
Lichaam en geest
Daarnaast kunnen ook materiële factoren het mentaal welbevinden beïnvloeden. Wat zich in het lichaam afspeelt op biochemisch niveau, heeft effect op de gezondheid van de geest. We weten bijvoorbeeld dat het milieu van de darmen een relatie heeft met de gezondheid van onze hersenen. Als we veel industrieel bewerkt voedsel eten, kan dat leiden tot depressieve gevoelens. (2)
Ook bekend is dat een depressie uitgelokt kan worden door lichaamsprocessen die het gevolg zijn van ziekten als schildklieraandoeningen, diabetes of kanker. Daarnaast kan een vitaminetekort aan de basis staan van mentale problemen. Ook het gebruik van bepaalde medicatie, zoals bijvoorbeeld hormonen of bètablokkers, kan leiden tot depressieve symptomen. Kortom de gezondheid van lichaam en geest hangt nauw samen.
Wat kan homeopathie betekenen bij mentale problemen?
Veel mensen met mentale klachten weten de weg te vinden naar de homeopathische praktijk. Homeopathie is een holistische geneeskunde die de mens in zijn totaliteit als uitgangspunt heeft. Daarbij gaat men er in de homeopathie van uit dat ieder mens anders is en een individuele aanpak behoeft. Mede door deze persoonlijke benadering kan een homeopathische behandeling bij het complexe beeld van mentale klachten goede resultaten geven.
Een homeopaat zal altijd samen met de patiënt op zoek gaan naar de oorzaken van de mentale klachten. Daarbij worden alle mogelijke invloeden onderzocht: erfelijkheid, familiegeschiedenis, omgevingsinvloeden en persoonlijke (ziekte)geschiedenis. Belangrijke vragen zijn: wanneer zijn de problemen ontstaan en wat speelde er op dat moment in iemand leven? Welke impact hadden die gebeurtenissen? De symptomen, die bij iedereen anders zijn, worden nauwkeurig in kaart gebracht en daar wordt een passend middel bij gekozen.
Het homeopathische middel zal altijd de eigen weerbaarheid stimuleren. Bij een goed gekozen middel zullen de symptomen van mentale onbalans na verloop van tijd afnemen en zal iemand voelen dat zijn veerkracht terugkeert.
Wil je weten wat homeopathie kan betekenen voor jouw mentale gezondheid?