Een inwendige verstoring – lichamelijk of psychisch – kan zich soms uitwendig manifesteren: via onze huid. Een homeopaat zal bij een huidprobleem dan ook op zoek gaan naar de bron van de verstoring.

Tekst: Jan Hoes

Vaak denkt men dat een huidprobleem op zichzelf bestaat. Dat kan ook op het eerste gezicht zo lijken bij een wrat, steenpuist of krentebaard. Maar er zit een addertje onder het gras. Hahnemann schrijft in zijn basiswerk de Organon der geneeskunst dat aan eenzijdige ziektes, die maar één enkel symptoom hebben, meestal een verborgen algehele verstoring binnen in het organisme ten grondslag ligt. Dat ene symptoom kan inwendig zijn, zoals een vergrote schildklier of op psychisch vlak een angst, maar heel vaak gaat het om een uitwendig huidverschijnsel. Een organisme zorgt er blijkbaar voor dat een verstoring zich zoveel mogelijk kan uiten op de hiërarchisch ongevaarlijkste plek, de huid, die dan vooral als uitscheidingsorgaan functioneert. De reguliere geneeskunde ziet zo’n samenhang tussen huid en het totale lichaam alleen bij huidaandoeningen die berusten op een stoornis in het immuunapparaat, zoals lupus erythematodes, die alle lichaamsorganen kan aantasten, maar waarbij huidverschijnselen meestal op de voorgrond staan.

Onderliggende verstoring

Een homeopaat daarentegen zal íeder huidprobleem als een signaal van een totaal organisme benaderen. Bij een steenpuist zal deze dus ook de gehele lichamelijke en psychische gezondheid van de patiënt willen nalopen. Want de uitwendige aandoening is slechts basaal te behandelen door de onderliggende algehele verstoring te helen met een zo veel mogelijk gelijksoortig homeopathisch middel. Dat is te vinden door de anamnese niet alleen te richten op de huidsymptomen – wat bij klinisch behandelen gebeurt – maar ook op alle andere en liefst zo karakteristiek mogelijke symptomen van de gehele constitutie, waardoor een volledig beeld van de totale ziekte ontstaat. Dan kan een goed uitgekozen homeopathisch middel de algemene ziektetoestand van het lichaam opheffen tezamen met de huidaandoening, wat dan achteraf bewijst dat de huidaandoening samenhing met een totale verstoring van het organisme.

Totaalbenadering

Dat het zoeken naar andere symptomen behalve die van de huid een duidelijke richtingwijzer naar een bepaald homeopathisch middel kan opleveren, laat het volgende voorbeeld zien. In de puberteit voelen jongeren zich door de grote lichamelijke veranderingen, die vooral hormonaal van aard zijn, meestal wat onzeker, ook over hun huid. Ik beschreef in een artikel elders in dit blad al dat ik het niet raar vind dat juist in de puberteit jeugdpuistjes naar buiten komen als teken van een innerlijke onbalans bij een beginnende seksuele ontwikkeling. Ik zag menig opgroeiend pubermeisje op consult komen voor acne waar gele pus uit kon komen. Als ik dan verder bij hen doorvroeg beluisterde ik vaak een idee dat ze vanwege de puistjes door anderen niet meer aardig en niet meer mooi gevonden zouden worden, waardoor ze geen vriendje meer zouden kunnen krijgen. Ook al hoorden ze van anderen: ‘Meid, hoe kom je erbij?' Dit totale beeld van huidsymptomen met deze typische ingebeelde gedachte als mentaal symptoom, past heel mooi bij het homeopathisch middelenbeeld van Calcium-sulfuricum, dat hierbij vaak heel doeltreffend was.

Eenzijdige ziekte

Maar zo duidelijk is het niet altijd. Een sterke constitutie kan namelijk tot gevolg hebben dat een inwendige verstoring van het hele organisme gekalmeerd wordt. De vitaliteit zorgt er dan voor dat de verstoring zich maar met één enkel symptoom laat zien, dus als een eenzijdige ziekte, en wel op de meest onschuldige maar tevens best waarneembare plek: de huid. Zo verschuift het accent in het onzichtbare verstoringsproces van de binnenkant naar de onschuldige zichtbare buitenkant, de huid. De andere diepere en kwetsbaardere lagen van het organisme worden daarbij rustig gehouden. Een aanblijvende huidkwaal legt weliswaar de inwendige ziekte het zwijgen op, maar geneest of vermindert deze niet, en blijft ondertussen onderdeel van een verborgen totale ziekte en een waarschuwingssignaal dat er meer aan de hand is. Want geen enkel uitwendig euvel aan de huid kan ontstaan of verergeren buiten toedoen van het hele organisme. Zo kan erythema nodosum, een huidaandoening met rode pijnlijke verhevenheden op vooral de onderbenen, tegelijk op een gelijksoortig inwendig proces als een chronische darmontsteking of de ziekte van Crohn wijzen. Dat klinkt ook logisch als we ons realiseren dat de darmen – net als de longen – in de vroege foetale fase ontstaan als instulpingen van de buitenlaag: via de mond gaat de huid verder als slijmvlies van mond en luchtwegen en aan de anus gaat huid over in darmslijmvlies. Dat verklaart dat eczeem en astma in elkaars verlengde kunnen liggen, en ook dat een darmontsteking naar buiten kan breken als fistel of abces in de huid.

Inwendige verstoring

Bij alleen maar één huidklacht zijn er te weinig symptomen om een goed passend middel uit te zoeken. Als er bij gebrek aan beter toch een niet op een totaliteit uitgekozen ofwel onvolkomen gelijksoortig homeopathisch middel wordt gegeven, kan dat een reactie van de vitaliteit oproepen. En wel in de vorm van nieuwe, nu uit de constitutie ontstane, symptomen die in feite vanuit de tot dan toe verborgen inwendige ziekte nog niet eerder zichtbaar waren geweest. Het op die manier geprikkelde organisme brengt dan wél symptomen aan het licht als completering van het ziektebeeld, waardoor het vinden van een beter passend middel voor de homeopaat makkelijker is. De natuur wijst zo mede de weg naar genezing. En als een acute huidaandoening door een behandeling niet verdwijnt, betekent het meestal, zoals al eerder vermeld, dat de onderliggende inwendige verstoring zich sluimerend als een chronische ziekte aan het ontwikkelen is.

Onderdrukte huidsymptomen

Ook kan gebeuren dat de vitaliteit te zwak is om de inwendige ziekte kalm te houden en de symptomen op de huid te laten verschijnen, of dat huidsymptomen door een behandeling met reguliere middelen dan wel lokaal klinisch voorgeschreven homeopathische middelen onderdrukt worden. Dan kan de aanvankelijk verborgen inwendige verstoring zich slechts kenbaar maken in diepere en belangrijkere lagen van het organisme dan de huid. Een onderdrukt eczeem wordt dan mogelijk gevolgd door astma. Ik heb menig ouder horen zeggen: ‘Het lijkt wel of het eczeem naar binnen is geslagen’. Men sloeg de spijker dan op zijn kop.

Wetten van Hering

Als we astma als verdiepte ziekte goed behandelen zullen de luchtwegklachten meestal verdwijnen, maar zal mogelijk het eczeem terugkeren. Ik heb nogal eens ouders bij me gehad, die dan boos op me werden: ‘En nou kwam ik voor haar astma, en nou heeft ze die vervelende huiduitslag weer terug’. Men begreep pas waarom ík zo verheugd was over die opmerking, als ik uitlegde dat de ziekte weer op zijn retour was conform de genezingswetten van Hering, een leerling van Hahnemann en grondlegger van de homeopathie in Amerika.

Een ziekte geneest volgens Hering in omgekeerde volgorde van ontstaan, van binnen naar buiten, van boven naar beneden en van belangrijke naar minder belangrijke organen. Eerst ervaart een patiënt vaak een verbetering van de algehele energie en de psyche. ‘Ik werd een ander mens’ en daarna volgen de lichamelijke verbeteringen, waarbij huidsymptomen vaak het laatst helen aan de handen en de voeten, zoals bij een kinderziekte als roodvonk.

Middelen bij huidklachten?

Ik benoem bepaalde homeopathische middelen zoals Sulfur, gemaakt van zwavel, Graphites, bereid uit koolstof, Petroleum, uit ruwe steenolie, of Mezereum, gemaakt van het peperboompje, niet graag als typische
huidmiddelen. Liever zeg ik dat het middelen zijn voor bepaalde constituties die zich met een bepaalde huidaandoening presenteren.

Toch één klinisch voorbeeld

Zijn er dan geen voorbeelden te geven van situaties waarbij een klinisch homeopathisch middel, voorgeschreven op slechts huidsymptomen, toch een goede werking heeft? Jawel, bijvoorbeeld bij brandwonden. Bij een eerstegraads verbranding ziet de huid wat bobbelig rood, en is vaak wat droog schilferig en voelt ook branderig aan. Uitwendig wordt vaak Calendulazalf aangeraden voor goed huidherstel of Hypercal-zalf, waarin ook Hypericum, gemaakt van St. Janskruid, zit om pijn aan de huidzenuwuiteinden te dempen. Mijn ervaring is dat Urtica urens, gemaakt van brandnetel, ook vermindering van klachten kan geven. Logisch, want in het middelenbeeld van Urtica vinden we gelijksoortige symptomen als branderig warme huidplekjes, alsof je in de brandnetels bent gevallen.

BRON: SAMUEL HAHNEMANN: ORGANON DER GENEESKUNST.

 

Gelezen in: Homeopathie Magazine HM mei 2019

……………………………………………………………………………………………….

Homeopathische middelen worden gekozen op basis van een totaalbeeld van de klachten. Dit artikel is niet geschikt als zelfhulp. Raadpleeg een homeopaat om een passend homeopathisch middel te vinden.

Vind hier een homeopaat bij jou in de buurt >