Zou je wel willen weten wat homeopathie is, hoe het werkt en wie het heeft uitgevonden? In deze vierdelige serie over de Organon der Geneeskunst gaan we je dat vertellen.

Tekst: Jan Hoes

Dr. Samuel Hahnemann is de grondlegger van de homeopathie. Hij leefde van 1755 tot 1843. Toen hij 24 was, studeerde hij af als arts. Dertig jaar later, in 1810, schreef hij de Organon, het standaardwerk over de beginselen van de homeopathie. De 6e door Hahnemann zelf nog bewerkte editie van dit boek wordt door studenten en behandelaars nog steeds gebruikt. Het beschrijft de basis van de homeopathie en de werking van homeopathische middelen.

Levenskracht

Homeopathie gaat uit van onze levenskracht. Wij hebben allemaal een dynamische levenskracht die ons in evenwicht houdt en ons laat leven, voelen en handelen. Als onze levenskracht wordt verstoord door ziekmakende factoren, krijgen we ziektesymptomen. De homeopathie geneest door de ziektesymptomen te laten verdwijnen met gelijksoortige symptomen van een homeopathisch middel.

‘Wat iets ziek kan maken, kan het ook genezen’

Dr. Hahnemann zag in zijn praktijk dat mensen beter werden als ze twee op elkaar lijkende ziektes kregen. Hij had bijvoorbeeld een patiënt met chronisch eczeem. Dat eczeem verdween toen deze patiënt ook nog mazelen kreeg. De uitslag van mazelen leek op die van eczeem. Daardoor ging dr. Hahnemann zien dat als twee op elkaar lijkende ziektes in één mens bij elkaar komen, de krachtiger ziekte de zwakkere definitief opheft! Daarom is de basis van homeopathie dat ziekte geneest met het gelijksoortige. Homeopaten noemen dit de similiawet of de gelijksoortigheidsregel.

De eerste geneesmiddelentest deed hij bij zichzelf met het middel kinabast (de bast van de Kinaboom, waar onze kinine van is afgeleid), dat toen bekend was als medicijn bij malaria. Toen hij van kinabast malaria-achtige verschijnselen kreeg, was dat voor hem de bevestiging van de gelijksoortigheidsregel.

Maar hoe weet je dat het echt werkt?

De ziekmakende symptomen van een middel worden getest door middel van provings. ‘To prove’ is het Engelse woord voor bewijzen. Met deze provings, die gedaan worden met gezonde mensen en in detail onderzoeken hoe iemand zich voor, tijdens en na de test voelt, wordt onderzocht welke invloed een middel heeft bij een grote groep mensen.

'Homeopathie brengt de levenskracht weer in balans'

Alle testsymptomen van alle proefpersonen samen noemen we een geneesmiddelenziekte. Een geneesmiddelenziekte heft een ziekte van een patiënt op als de eerste gelijksoortig is en iets sterker. De testen bewijzen dat een geneesmiddel zowel helend als ziekmakend kan zijn. Net zoals een ‘gewone’ ziekte zorgt een geneesmiddel voor een verstoring van ons systeem en onze levenskracht, en ontstaan daardoor symptomen. De levenskracht kan vervolgens op twee manieren reageren: met precies tegenovergestelde symptomen óf door de verstoring te doven door overwicht. Zo brengt een homeopathisch middel de levenskracht weer in balans.

Duurzame genezing

Als een homeopaat een patiënt met bepaalde symptomen wil behandelen, zoekt hij dus een homeopathisch middel dat zoveel mogelijk dezelfde soort symptomen kan uitlokken als de patiënt heeft. Zo'n homeopathisch middel is gemaakt door verdunnen en schudden. Daardoor merk je nauwelijks de beginwerking van het middel. Toch zorgen de gelijksoortigheid en de kracht van het middel ervoor dat de ziekte van de patiënt wordt vervangen door de geneesmiddelenziekte. Als de ziektesymptomen definitief verdwijnen, is sprake van een duurzame genezing.

Verschil met regulier

In de reguliere geneeskunde worden ook medicijnen voorgeschreven. Het verschil is dat reguliere middelen gebruikt worden om tegengesteld te werken aan één ziektesymptoom. Homeopathische middelen worden voorgeschreven op basis van hun gelijksoortige werking aan àlle ziektesymptomen van een patiënt.

In de Organon staat dit gedetailleerd beschreven. Er zijn zeker situaties waarin ook een homeopaat zal adviseren om te kiezen voor de reguliere aanpak. Dit geldt bijvoorbeeld voor levensbedreigende situaties.

 

 

Bronnen:

Organon der geneeskunst, vertaald door O.E.A. Goetze, Uitgegeven door VSM 1983

Luc de Schepper: Het simillimum bereiken en onderhouden. Lutra Services 2010.