Onderzoek: Meta-analyse van 22 studies: positieve effecten voor geïndividualiseerde homeopathie

We bespreken een meta-analyse van 22 studies naar de werkzaamheid van homeopathie (Mathie 2014). Uit de analyse blijkt dat homeopathische middelen voorgeschreven bij geïndividualiseerde (klassieke) homeopathie kleine, maar significant positieve behandeleffecten hebben. Niveau van bewijs: I.

Onderzoeksvraag

Is het effect van geïndividualiseerde (klassieke) homeopathie aangetroffen in gerandomiseerde, gecontroleerde klinische studies (RCT’s), onderscheidend van het effect gevonden voor placebo?

Onderzoeksmethode

Meta-analyse van RCT’s. Op basis van een vooraf opgesteld protocol werden studies geselecteerd en beoordeeld op betrouwbaarheid. Studies werden op zeven verschillende terreinen beoordeeld op hun betrouwbaarheid en geclassificeerd in een laag, een onduidelijk of een hoog risico op onderzoeksfouten.

Belangrijkste resultaten

Tweeëndertig studies die in totaal 24 aandoeningen bestudeerden, voldeden aan de criteria. Tweeëntwintig studies bevatten bruikbare data en werden in de meta-analyse opgenomen. De kans om met homeopathie te genezen was groter ten opzichte van de kans om met placebo te genezen (Odds ratio 1,53 (95% CI 1,22-1,91)). Het verschil was statistisch significant. Indien alleen de drie betrouwbaarste studies werden meegenomen in de analyse, was de kans om met homeopathie te genezen ten opzichte van placebo statistisch significant en iets groter (Odds ratio 1,98 (95% CI 1,16-3,38)).

Conclusies en aanbeveling

Homeopathische middelen voorgeschreven bij geïndividualiseerde (klassieke) homeopathie hebben kleine, maar significant positieve behandeleffecten. Meer vervolgonderzoek wordt geadviseerd (het is voor onderzoekers gebruikelijk om een aanbeveling voor vervolgonderzoek op te stellen).

Bron

Mathie RT, Lloyd SM, Legg LA, Clausen J, Moss S, Davidson JR, Ford I. Randomised placebo-controlled tials of individualised homeopathic treatment: Systematic review and meta-analysis. Syst Rev. 2014 Dec 6;3:142.

Niveau van bewijs: I

Een meta-analyse is een optelsom van uitkomsten van een aantal te beoordelen onderzoeken, waarbij de uitkomsten gezamenlijk, als totaliteit worden geanalyseerd. Een systematische review is een systematisch overzicht van onderzoeken over een bepaald onderwerp. In de hiërarchie van Evidence Based Medicine is een positieve uitkomst bij een systematische review of meta-analyse van placebo-gecontroleerde trials de hoogste vorm van ‘bewijs’. De uitkomst hiervan levert robuust wetenschappelijk bewijs voor een bepaalde behandeling. Het effect van homeopathische middelen bij allerlei indicaties is onderzocht met diverse meta-analyses en systematische reviews. De meeste meta-analyses van placebo-gecontroleerde homeopathische studies toonden aan dat het klinisch effect van homeopathische middelen niet uitsluitend was toe te schrijven aan het placebo-effect.