Jetlag

Vermoeidheid, concentratiestoornissen, moeite met slapen, uitdroging en opgezette benen en voeten: na een lange vlucht kun je last krijgen van een jetlag.
De belangrijkste oorzaak van een jetlag is het passeren van tijdzones. Onze biologische klok raakt hierdoor van slag en het kan dagen duren voordat dit ritme is hersteld. Het bioritme heeft ongeveer een dag nodig om zich aan te passen aan een uur tijdsverschil.

Naast ontregeling van het bioritme is er nog een aantal factoren van invloed: je lichamelijke conditie is er één van: ben je voor de vlucht al moe, opgewonden of gestrest, dan ben je vatbaarder voor een jetlag. Eten en drinken is ook van belang. Een glas alcohol in de lucht heeft een sterkere uitwerking dan op de grond, waardoor je eerder het risico loopt met een kater uit het vliegtuig te stappen. Veelvuldige maaltijden kunnen tevens bijdragen aan een jetlag. Niet alleen heeft het lichaam deze, bij de vlucht inbegrepen, maaltijden niet altijd nodig, door de beperkte ruimte en het gebrek aan bewegingsmogelijkheid in het vliegtuig kan je last krijgen van maag- en darmproblemen.
Ten slotte speelt de omgeving een rol: de druk in de cabine en de droge atmosfeer kunnen klachten veroorzaken als hoofdpijn, een droge huid en keel.

Doorgaans hebben mensen die oostwaarts reizen (‘met de tijd mee’) meer last van jetlags dan mensen die westwaarts reizen. Vliegen naar het noorden of zuiden heeft geen gevolgen voor je biologische klok, aangezien je geen tijdszones passeert.

Tips

Tip 1: Zet je horloge op de plaatselijke tijd
Probeer je aan boord alvast te houden aan de lokale tijd van de plaats van bestemming. Probeer te slapen als het daar nacht is en wakker te blijven als het daar nacht is. Houd ook rekening met de tijden waarop je maaltijden nuttigt.

Tip 2: Nuttig geen cafeïnehoudende dranken aan boord
Koffie, cola, energiedrankjes en andere cafeïnehoudende dranken hebben een opwekkende werking. Het nuttigen van dergelijke dranken zal de slaap dus bemoeilijken.

Tip 3: Drink veel water aan boord
De buitenlucht vanaf 7 kilometer vlieghoogte zo koud dat het bijna geen vocht op kan nemen. De lucht aan boord van het vliegtuig wordt wel opgewarmd, maar niet bevochtigd. Daarom is de lucht in een vliegtuig extreem droog. Drink veel water om uitdroging tegen te gaan.

Tip 4: Drink geen alcohol aan boord
Het hormoon ADH reguleert het vocht in je lichaam. Door het drinken van alcohol wordt de aanmaak van ADH in je lichaam stop gezet, waardoor je meer vocht verliest dan je kunt missen. Het risico op uitdroging door alcohol is daarom veel groter dan op de grond.

Tip 5: Eet bewust
Eet tijdens de reis gezond en voldoende, maar niet te veel. Indien je wakker wilt blijven is het aan te raden om eiwitrijk voedsel en fruit te nuttigen. Als je juist wilt slapen kun je beter voor koolhydraatrijke voeding kiezen.

Tip 6: Probeer wat beweging te krijgen
Voorkom stijfheid door af en toe een rondje door de cabine te lopen of wat stoeloefeningen te doen.

Tip 7: Tref voorbereidingen voor een goeie slaap
Slapen in een vliegtuig is doorgaans niet eenvoudig, maar er zijn enkele artikelen die de slaap aan boord kunnen bevorderen. Denk bijvoorbeeld aan oordopjes, een slaapmasker, een (opblaas)kussentje, een deken en een paar dikke sokken. Deze artikelen passen eenvoudig in je handbagage.

Raadpleeg bij twijfel altijd een medisch deskundige.