Op 22 juni wordt in de katholieke kerk de apostel Johannes, ofwel St. Jan herdacht.

De dag ervoor is de langste dag van het jaar met het meeste uren zonlicht. Omdat rond die tijd – ook in onze tuin – het kruid Hypericum perforatum met kleine gele bloemetjes in bloei staat, wordt het ook wel Sint-Janskruid genoemd. De plant is naar deze heilige genoemd omdat het opgekomen zou zijn op de plek waar het bloed van de onthoofde Johannes terecht was gekomen.

Hypericum bevat een roodachtig sap dat de huid lichtgevoelig kan maken. Het komt vrij als we een bloemblaadje fijnwrijven. Dit sap dichtte men een speciale kracht toe. Volgens een legende zou de duivel Lucifer om die reden de plant willen vernietigen door talloze gaatjes in de bladeren te maken. Die ‘gaatjes’ kun je inderdaad zien als je een blad tegen het licht houdt. In werkelijkheid zijn het geen gaatjes of perforaties, maar oliekliertjes. ‘Perforatum’ is wel de toevoeging bij de plantennaam Hypericum die dit verhaal zo levendig houdt.

De plant heeft vanwege de bloeitijd een link met het fenomeen licht, wat tot het idee leidde om dit middel te gebruiken bij winterdepressies, als men mogelijk zonlicht te kort komt, zoals in Scandinavië. Hypericum zou dan net als extra licht kunnen inwerken op serotonine en melatonine, stofjes die het menselijk lichaam zelf aanmaakt. Gebruik Hypericum niet samen met een regulier antidepressivum!

Sint-Janskruid kent van oudsher vele medische toepassingen. In de Middeleeuwen werd een bosje van dit kruid als compres gebruikt om wonden na een houw met een zwaard te genezen. In de Tweede Wereldoorlog werd de olie van Sint-Janskruid gebruikt bij zenuwpijnen na een afgerukt been.

In de homeopathie kennen we het geneesmiddel Hypericum, gemaakt van het Sint-Janskruid, als een goed EHBO-middel bij zenuwpijnen als ischias, gordelroos of bij pijnen in zenuwrijke gebieden na een operatie. Ook wordt het toegepast na een verwonding van een zenuwrijk vingertopje of bij een val op het stuitje.

Jan Hoes is arts voor homeopathie (niet praktiserend) en redacteur voor HM

www.janhoes.nl