‘Lost in translation’
Blog

‘Lost in translation’
Het is net na Sinterklaas als ik deze blog schrijf. Bijna alle volwassenen die ik spreek op consult moeten het even kwijt – een diepe zucht ‘de feestdagen…’. Want we kijken er zo naar uit om samen te zijn. En ondanks alle moeite die we ervoor doen, valt het soms niet mee. Een verkeerde opmerking van je moeder, een gekke blik van je zus, geklier van de kinderen van je broer (die niet ingrijpt), het wordt te laat (kalkoen is nog niet gaar) en je partner verliest zijn geduld… Het kolkt al flink in snelkookpan van de feestdagen.
Vertaalfout
Een deel van alle omgewoelde emoties wordt veroorzaakt door vertaalfouten die we onbewust maken. Gedrag van een ander bezien door onze eigen bril. Een voorbeeld: oma heeft zakken vol cadeautjes voor de kleinkinderen gekocht. Dat lijkt leuk, maar dochter is woest. Haar moeder weet toch dat dit veel te veel prikkels voor haar kinderen meebrengt? Iedere keer weer die plastic troep, waarom kan het niet klein en duurzaam? Als haar moeder meer zou opletten zou ze weten wat voor haar dochter en kleinkinderen belangrijk is. Vertaling: ‘Als mijn moeder echt van mij zou houden, zou ze weten dat ze ons hier geen plezier mee doet.’
Ander voorbeeld: er is afgesproken dat de kerstbrunch om 11:00 uur begint. Iedereen zit aan tafel, behalve… natuurlijk, je broer. Komt rustig drie kwartier te laat, zegt geen ‘sorry’ en schuift aan terwijl de sfeer aan tafel tot het vriespunt is gedaald. Vertaling: ‘Als hij een beetje respect had voor onze ouders, als hij meer om ze zou geven, had hij ervoor gezorgd op tijd te zijn.’ Die vertaalfouten ontstaan niet zomaar, die zijn ingekleurd door verhoudingen in het gezinssysteem van vroeger, en laten zich niet vanzelf gladstrijken. Wat helpend kan zijn is de wetenschap dat het uiten van liefde niet voor iedereen op dezelfde wijze gaat. Grofweg kennen we vijf uitingsvormen.
Vijf uitingsvormen van liefde
We laten onze liefde blijken door één of meer van onderstaande manieren te kiezen. Meestal hebben mensen een dominante voorkeursvorm.
- Door het geven van het beste deel van onze tijd en aandacht. ‘Ik vind het belangrijk om naar je te luisteren’.
- Door bemoedigende woorden. Positief taalgebruik. ‘Ik vind jou geweldig’.
- Door het geven cadeaus. ‘Ik geef graag aan jou’.
- Door hulpvaardigheid, klaarstaan voor klusjes. ‘Ik doe graag iets voor jou’.
- Door lichamelijke aanraking, een welgemeende knuffel. ‘Ik ben graag dicht bij jou’.
Als je geraakt wordt doordat iemand te laat komt, zegt dat iets over hoe belangrijk jij de eerste uitingsvorm vindt: het geven van je tijd. Maar misschien is liefde voor diegene die te laat is verpakt in het geven van complimenten en waardering. De dochter die baalt van de overdaad aan cadeaus had wellicht liever een knuffel gehad of hulp met het overschilderen van de woonkamer. De kleindochter die verdrietig is omdat oma nooit echt vraagt hoe het met haar gaat, ziet niet dat oma wel met zorg haar favoriete chocolaatjes heeft gehaald.
Soms krijg je niet de liefdesvorm waar jij het meest behoefte aan had, maar is de bron van waaruit iemand jou geeft wel precies dat: Liefde. De kunst is dat te leren herkennen. En, juist met de feestdagen, te voelen dat de vorm minder uitmaakt dan de intentie.
Fijne feestdagen gewenst!
Manon is redacteur van HM en klassiek homeopaat. Ze is getrouwd en moeder van vier kinderen. In deze column schrijft ze over haar gezin en haar vak.