Blog

4 Mei

Zo rond het tijdstip van de dodenherdenking gingen mijn gedachten uit naar een oorlog, die ik weliswaar zelf net niet had meegemaakt, maar wel kende uit de verhalen van mijn ouders, en met name uit die van mijn vader. Hij liet zich daar maar mondjesmaat over uit. Wellicht waren zijn ervaringen te gruwelijk voor woorden. Maar in onze jeugd zagen wij als kinderen wel de gevolgen van wat zo moeilijk benoembaar was.

Onze vader, een aanvankelijk sterke grote en muzikale man, bakker van beroep, stopte in 1961, 49 jaar oud, met werken. Lopen ging slecht en hij voelde zich invalide, wat volgens hem kwam door een ‘ongeval’, opgelopen in Duitsland tijdens de oorlog.

In september 1944 was hij door de Duisters opgepakt om dwangarbeid te verrichten in Watenstedt bij Salzgitter voor de Herman Göring Werke. Hij raakte er ondervoed en kreeg hongeroedeem. In Duitsland maakte hij op 21-4-1945 de bevrijding door de Canadezen mee, en meer half dood dan levend kwam hij mei 1945 per trein en te voet in zijn woonplaats Asten terug.

Mijn moeder vertelde dat hij na de oorlog een ‘andere man’ was geworden en pas vanaf 1947 weer aan de slag ging in de familiebakkerij, maar nooit meer voor 100%.  In 1961 had hij geen uitkering als invalide – ook de WAO bestond nog niet – en hij voelde zich mislukt als kostwinner. Moeder moest weer als onderwijzeres gaan werken. Vader schreef tevergeefs talloze brieven naar de Nederlandse overheid om erkenning en uitkering als oorlogsslachtoffer. Hij voelde zich miskend door de maatschappij, wellicht deels ook onbegrepen door zijn eigen gezin, en trok zich terug in zijn stoel in de hoek van de kamer. Het begrip PTSS was toen nog niet zo bekend.

Als ik tòen homeopaat was geweest had ik hem wellicht het homeopathisch geneesmiddel Mandragora gegeven, gemaakt uit de wortels van de alruin, de verschoppeling uit de nachtschade-familie, een middel wat ik in mijn praktijk incidenteel gaf aan patienten met PTSS na oorlogsgeweld.

Jan Hoes is arts voor homeopathie (niet praktiserend) en redacteur voor HM

www.janhoes.nl