Overeenkomst tussen voedingsmiddelen en medicijnen ontdekt

12/11/2021

De schappen van de supermarkt liggen vol met voedsel. Maar we weten allemaal dat niet al dat voedsel ook even gezond is. Zo kun je beter groente en fruit eten dan koekjes. En wint een mediterraan dieet het ruimschoots van de fastfood. Maar hoe dragen gezonde voedingsmiddelen nu exact bij aan een goede gezondheid? Verrassend genoeg weten we dat voor veel voedingsstoffen nog niet precies. Het vereist namelijk dat we nagaan hoe voedingsstoffen de werking van onze cellen beïnvloeden.

Nieuw onderzoek

Wetenschappers van de Universiteit Utrecht zijn daar nu eens ingedoken en dat leidt toch wel tot een verrassende conclusie. “Wij zagen dat sommige voedingsstoffen heel gericht kunnen hechten aan specifieke receptoren van specifieke afweercellen, net zoals geneesmiddelen dat doen,” zo vertelt onderzoeker Saskia Braber. “Dat voedingsstoffen zo gericht de processen in cellen een positieve kant kunnen opduwen, is heel verrassend.”

Braber en collega’s baseren hun conclusie op een uitgebreide literatuurstudie. Ze bogen zich over ruim 200 onderzoeken die handelden over de wijze waarop voedingsstoffen op onze lichaamscellen inwerken. Hun focus lag daarbij op de manier waarop voedingsstoffen zich aan de receptoren van cellen kunnen binden en zo vervolgens de reacties van het immuunsysteem kunnen beïnvloeden. “We hebben daarbij gekeken naar vijftien verschillende celreceptoren, waaraan uiteenlopende voedingsstoffen – van vitamines tot onverzadigde vetzuren en vezels – konden binden,” zo vertelt Braber aan Scientias.nl.

Vitamine D

Eén van de receptoren die in het onderzoek van Braber en collega’s opduikt, is de zogenoemde vitamine D-receptor. Zoals de naam al doet vermoeden, is dit een receptor waar de bekende vitamine D aan kan binden. “Vitamine D komt bijvoorbeeld voor in vette vis – zoals zalm en makreel – vlees en eieren,” legt Braber uit. De vitamine D-receptor zit op veel immuuncellen. “En wanneer vitamine D zich middels deze receptor aan cellen bindt, heeft dat effect op het immuunsysteem.” Dat effect is tweeledig. “Enerzijds worden de ontstekingsstoffen verminderd. En anderzijds wordt de groei van zogenoemde natural killer-cellen (witte bloedcellen die een belangrijke rol spelen in de bestrijding van ziekteverwekkers, red.) bevorderd.” Zo kan deze voedingsstof een heel positieve invloed hebben op de gezondheid, bijvoorbeeld bij longziektes, zoals Covid. En wat daarbij voor farmacologen zoals Braber zo opzienbarend is, is dat voedingsstoffen zoals vitamine D zich net zo specifiek aan onze cellen hechten als medicijnen dat doen. Ook medicijnen binden zich namelijk via receptoren aan cellen, om zo bepaalde reacties af te remmen of op te roepen.